کد مطلب:37866 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:31

گنجینه پرسمان » اهل بيت

امام عليعليهالسلام در نهج البلاغه، در حكمت 234، فرموده: برخي از خصلتهاي خوب زنان، خصلتهاي زشت مردان شمرده شده است. اين سخن چه توجيهي دارد؟

اگر از سخن حضرت برداشت نمودهايد كه زنان به قدرتي بيارزشند كه حتي بهترين صفات آنان درحد بدترين صفات مردان قرار دارد، نادرست است، چون امام عليعليهالسلام نه برخلاف عقل سخن ميگويد و نه برخلاف آيات و روايات. آن برداشت و تفسير از سخنان حضرت هم خلاف عقل است و هم خلاف آيات و روايات.

عقل مستقلاً فضائل اخلاقي را خوب و ممدوح ميداند خواه از مردان باشد و خواه از زنان.

آيات و قرآن نيز صفات و فضائل اخلاقي را هم براي زنان و هم براي مردان بيان نموده است، از جمله آيه 34 احزاب.

زن و مرد در صفات و فضائل اخلاقي مشتركند، مگر در برخي از صفات كه به جهت تفاوتهاي تكويني است، حتي در همين سه صفتي كه از امام عليعليهالسلام نقل شده، برخي از ابعاد آن در زن و مرد مشترك است. هر صفتي كه جنبه حسن داشته باشد و متصف به خوبي باشد و عقل مستقلاً آن را خوب بشمارد، خواه زن دارنده آن باشد و خواه مرد، خوب است و استثنايي در آن نيست. مگر استثنائي باشد، يا يك جهت عارضي دارد و يا در معنايش تصرف شده است. سه صفت بخل، تكبر و ترس از همين قبيل است.

در اين روايات آمده كه بخل براي زنان خوب و براي مردان بد است. اين سخن به معناي مطلق آن درست نيست، مراد امام عليعليهالسلام هم اين گونه نيست.

به فرض درست بودن سند و انتساب اين روايت به امام عليعليهالسلام است ميپرسيم: آيا حضرت خديجه، بزرگ بانوي اسلام كه ثروت فراوانش را در راه اعتلاي اسلام انفاق نمود و به جاي متصف شدن به صفت بخل، به صفت انفاق وجود متصف شد، به عقيده امام عليعليهالسلام كارش ارزشمند و خدا پسندانه نبود؟! قطعاً چنين برداشت و تفسيري ناصواب است.

امام عليعليهالسلام برخلاف قرآن سخن نميگويد. قرآن صفت جود و انفاق را براي همه، صفت خوب برشمرده است. پس صفت بخل در اين روايت كه از صفات ممدوح براي زنان شمرده شده است، معناي احزاب، (33) آيه 34.

خاص خود را ميطلبد كه حضرت فرمود: از مال شوهر بي حساب بخشش نكند. صفت تكبر نيز معناي خاص خود را دارد، چرا كه قرآن با صراحت، خشوع و خضوع و تواضع و فروتني را از صفات اخلاقي پسنديده مرد و زن بيان نموده است.

همان، آيه 34.

بنابراين صفات اخلاقي پسنديده مانند انفاق و جود و خشوع و تواضع براي همه خوب است، زن باشد يا مرد، و نقطه مقابلش بد است، خواه زن باشد، يا مرد.

اين روايت معناي خاصي دارد. حضرت ميخواهد زن را تشويق كند كه مبادا به بهانه جود و انفاق، مال شوهر را برباد دهد. مبادا به بهانه فروتني خود را در معرض تير نگاه و هوس آلود مردان هوسباز قرار دهدو مبادا به بهانه شجاعت، خود را در معرض اتهام قرار دهد و موجب بي آبرويي خويش و خانوادهاش گردد.